Ndryshimi i orës mbetet një çështje e diskutueshme në shumë vende të botës. Shtetet e Bashkuara kaluan në orën verore më 9 mars, ndërsa Europa, përfshirë Shqipërinë, do të bëjë të njëjtën gjë të dielën më 30 mars.
Presidenti Donald Trump ka shprehur hapur kundërshtimin e tij ndaj këtij sistemi, duke deklaruar se ndryshimi i orës është i panevojshëm dhe i kushtueshëm për ekonominë amerikane. Në mbështetje të kësaj ideje kanë dalë edhe figura të njohura si Elon Musk dhe Sekretari i Shtetit, Marco Rubio.
Ndikimi në shëndet dhe mirëqenie
Ekspertët e shëndetit po ashtu kanë ngritur shqetësime për efektet e ndryshimit të orës. Akademia Amerikane e Mjekësisë së Gjumit (AASM) ka argumentuar se ky ndryshim rrit rrezikun për probleme kardiovaskulare, goditje në tru, aksidente automobilistike dhe çrregullime të ritmit të zemrës.
Trupi ynë funksionon sipas një cikli të natyrshëm të gjumit dhe zgjimit, i cili ndikohet nga drita dhe errësira. Ndryshimi artificial i këtij cikli çon në një çrregullim biologjik me efekte negative për shëndetin mendor dhe fizik.
Një sondazh i fundit që citon noa.al tregon se 63% e amerikanëve janë kundër ndryshimit sezonal të orës, edhe pse nuk ka një konsensus të qartë nëse duhet mbajtur ora dimërore apo ajo verore gjatë gjithë vitit.
Argumentet kundër orës verore
Shoqata Amerikane e Mjekësisë ka kërkuar heqjen e orës verore, duke theksuar se trupi i njeriut nuk arrin të përshtatet me këtë ndryshim, edhe pas disa muajsh. Studimet kanë treguar se ndryshimi i orës shkakton rritje të çrregullimeve të humorit, depresionit dhe ankthit, ndërsa të rinjtë janë më të prekur për shkak të ndikimit negativ në përqendrim dhe mësim.
A ka ende ndonjë arsye për ta mbajtur?
Historikisht, ora verore është prezantuar si një masë për kursimin e energjisë. Kjo ide u popullarizua nga Benjamin Franklin dhe më vonë u zyrtarizua në SHBA gjatë Luftës së Parë Botërore nga presidenti Woodrow Wilson, me qëllimin për të reduktuar konsumin e energjisë për ndriçim.
Megjithatë, studimet e fundit tregojnë se ky përfitim është i papërfillshëm ose i pavërtetuar. Reduktimi i konsumit të energjisë për ndriçim kompensohet nga rritja e përdorimit të ngrohjes dhe ajrit të kondicionuar. Për më tepër, shumë vende të botës tashmë kanë hequr ndryshimin e orës, duke mbajtur të njëjtin orar gjatë gjithë vitit.
A duhet ta ndalim këtë praktikë?
Duke marrë parasysh shqetësimet shëndetësore, mungesën e përfitimeve të qarta ekonomike dhe ndryshimin e kushteve moderne të jetesës, gjithnjë e më shumë vende dhe ekspertë po kërkojnë eliminimin e ndryshimit të orës. Nëse edhe Shtetet e Bashkuara ndjekin këtë trend, mund të shohim një lëvizje globale për ta lënë këtë praktikë në histori.
Pra, ndoshta është koha për t’i thënë lamtumirë ndryshimit të orës dhe për të zgjedhur një orar të qëndrueshëm gjatë gjithë vitit. /noa.al