Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

“Nuk ikën dashuria për 9 ditë”/ Rozana për raportin Egli-Gjesti: Kush e di ça pret publiku…

Dita e sotme ka qenë mjaft e qetë në shtëpinë e “Big Brother VIP 4”, me biseda dhe thashetheme të ndryshme. Rozana dhe Ola teksa ndodheshin të…

Kadastra shkarkon babain e 4 fëmijëve me dy prindër të moshuar dhe gruan e sëmurë me t*mor

Një rast i paprecedent ka ndodhur në Durrës, aty ku një qytetar në vështirësi të madhe ekonomike është shkarkuar nga puna në Kadastrën e qytetit, dhe prej…

Ky shtet sjell reformat/ Nënat me dy ose më shumë fëmijë do të përjashtohen përgjithmonë nga tatimi mbi të ardhurat

Hungaria ka prezantuar sot një reformë gjithëpërfshirëse për të mbështetur nënat duke i përjashtuar ato kryesisht nga pagesa e tatimit mbi të ardhurat. “Hungaria po bën histori…

Olsa Muhameti plas deklarate “B0MBE”: Gjestit nuk do ja japi cmimin e madh Big Brother VIP Albania 4!

Producentja e ’’Big Brother VIP Kosova 3’’, Olsa Muhameti ka folur rreth ish-banorit të asaj shtëpie, Gjestin. Teksa ishte e ftuar në ‘Natën me Aulonën’, ajo u…

“Gjesti do duhet të marrë urdhër mbrojtje, nëse ajo b…”/ Juristja habit me deklaratën!

E ftuar sot në “Live From Tirana” me Ronaldo Sharka ishte Mardiola Baco për të komentuar rikthimin e Eglit në “Big Brother VIP 4” e shumë të…

“Kam kuptuar se ai me d…”/ Egli merr vendimin e papritur se cfare do të bëjë me Gjestin…

Egli ka patur një bisedë sot me Vserlon, ku ka biseduar në lidhje me raportin e saj me Gjestin, pas rikthimit në shtëpinë më të famshme në…