Një dietë pa mangësi është e një rëndësie të madhe për jetëgjatësinë tonë
Një lëndë ushqyese shumë e rëndësishme që nuk duhet të mungojë kurrë në dietën tonë janë yndyrnat omega-3, të cilat kanë përfitime të shumëfishta për sistemin kardiovaskular dhe trurin, raporton noa.al.
Yndyrnat omega-3 janë treguar se ulin kolesterolin e keq, reduktojnë trigliceridet dhe mbrojnë zemrën nga aritmitë. Ka edhe studime që mbështesin se kjo substancë rregullon presionin e gjakut, duke reduktuar jo vetëm inflamacionin, por edhe nivelet e oksilipinave, përbërës kimikë që shkaktojnë ngushtimin e enëve të gjakut.
Më konkretisht, një studim me më shumë se 2.000 njerëz tregoi se rreziku i hipertensionit ishte më i ulët për ata që konsumonin rregullisht ushqime të pasura me yndyrna omega-3, krahasuar me ata që ndiqnin një dietë pa këto ushqime.
Përveç kësaj, studimet kanë treguar se një dietë e pasur me to mund të rregullojë sistemin imunitar, ndërsa ka veti anti-inflamatore që ulin rrezikun e sëmundjeve autoimune.
Yndyrnat omega-3 gjenden kryesisht në ushqime të tilla si peshku yndyror (sardelet, salmoni, skumbri, harenga), si dhe disa arra dhe fara (arra, fara liri, fara chia). Shumë mjekë rekomandojnë që të konsumoni të paktën 2 porcione (çdo racion korrespondon me 85 – 120 g) peshk me vaj në javë.
Si mungesa e yndyrave omega-3 zvogëlon jetëgjatësinë
Sipas një studimi të publikuar në revistën shkencore “Journal of Clinical Nutrition” që citon noa.al mesatarisht pirja e duhanit uli jetëgjatësinë e pjesëmarrësve me 4 vjet. Nga ana tjetër, njerëzit që kishin mungesë të yndyrave omega-3 u zbulua se kishin një jetëgjatësi mesatare të reduktuar me 5 vjet.
Studiuesit përdorën të dhëna nga Studimi i Zemrës në Framingham, i cili filloi në vitin 1948 dhe aktualisht është në gjeneratën e tretë të pjesëmarrësve. Nëpërmjet këtij studimi, shkencëtarët zhvilluan metodën “Framingham Risk Score”, për të llogaritur rrezikun e vdekshmërisë së pacientëve, bazuar në 8 faktorë (mosha, seksi, duhanpirja, hipertensioni, diabeti, kolesteroli, etj.).
Shkencëtarët e studimit më të ri të bazuar në “Framingham Heart Study” zbuluan se duke matur nivelet e acideve yndyrore të pacientëve, ata mund të parashikonin vdekshmërinë e tyre, po aq efektivisht sa 8 faktorët e metodës “Framingham Risk Score”.
Dr. Bill Harris, profesor i dietologjisë në Shkollën e Mjekësisë Sanford të Universitetit të Dakotës së Jugut dhe një nga autorët e studimit, tha: “Ky informacion na tregon se ne duhet ta konsiderojmë mungesën e omega-3 po aq të rëndësishme sa faktorët e tjerë të rrezikut, siç është pirja e duhanit dhe ndoshta edhe më shumë”.
Vëmë re se një studim i mëparshëm i 2,500 pjesëmarrësve i kryer në 2018 nga Framingham Offspring Cohort zbuloi se njerëzit me nivele të larta të yndyrave omega-3 në trupin e tyre kishin një rrezik 33% më të ulët të vdekjes, krahasuar me pjesën tjetër.
“Vlen të përmendet se në Japoni, ku indeksi i yndyrës omega-3 është 8%, jetëgjatësia është 5 vjet më e gjatë në krahasim me SHBA, ku indeksi i yndyrës omega-3 është rreth 5%. Kjo do të thotë se një dietë e pasur me yndyrna ω-3 mund të zgjasë jetën”, thekson kreu i studimit, dr. Michael McBurney.
Omega-3 dihet se kontribuon në shëndetin e mirë të sistemit tonë kardiovaskular, i cili është çelësi i jetëgjatësisë dhe shëndetit të mirë në pleqëri. Në fakt, në Evropë, sëmundjet kardiovaskulare janë gjithashtu shkaku më i shpeshtë i vdekjeve (32,4%), pasuar nga kanceri (21,6%), sipas të dhënave zyrtare të Bashkimit Europian, shkaku më i shpeshtë i vdekjeve (32,4%), i ndjekur nga kanceri (21.6%), sipas të dhënave zyrtare të BE-së.